Prexuízos

É curioso. A primeira novela que coñecín del regaláranma e recibina ilusionada porque tiña referencias favorables. Menda, que ata os prospectos das menciñas le até o final, enderezo da casa social incluído, non puido con aquel tocho, ou, como diría miña nai, aquel testamento. Lin del unha segunda obra porque non me quedou outra, cuestións de traballo: cando menos cobrei por sufrila, pero foi unha agonía que me quedou gravada a lume e ferro. Sentir o nome do autor ou a súa voz púñame un arreguizo na espiña e disparábanseme os dedos índices en cruz para a fronte. Cando me propuxeron estoutra, a última, e sen entrar en máis detalles, estiven para rexeitala. Pero como me perde non sei se o masoquismo ou a curiosidade (e teño necesidade de traballar, ou vicio...) acepteina. E empecei. E sorprendinme pasando da primeira páxina sen sentir tedio, nin fatiga, sen terror a volver a folla. Total, que vou pola 43 e gústame... O malo ou o bo, depende, é que aínda quedan... non vou dicir a cifra para non dar pistas pero é aquilo que se chama un volume considerable.

Lexicoloxía avanzada

Ando algo perdida e xa, aviso, procurei no google sen resultado. Alguén me pode explicar a diferenza abismal que ao parecer existe entre unha promesa electoral e un compromiso adquirido por un político durante unha campaña electoral? (Abstenha-se quem não perceber peva de castelhano.)

Delirio

Esta noite, a corenta e dous días das eleccións, soñei contigo. Soñei que quedabamos, por fin, e non era para manter unha das nosas conversas mudas, nin para deixarnos agarimar por este sol que desdeña o calendario, nin para ver unha desas pelis que nos estremecen, nin para que me agasallases cun cacho de ti en forma de música, nin para trocar libros, nin para tomar un malta con lágrimas. Non. Soñei que quedabamos, si, e non sei que é peor: que a cita fose para ir a un mitin, que estivésemos de primeiros á porta do cine onde se ía celebrar para coller sitio, ou que o mitin fose de Rajoy. A orde de factores non altera o produto. Mala sorte, porque en canto abriron as portas, aquilo foi como imaxino que é un primeiro día de rebaixas, e na confusión, separámonos para intentar sentar estratexicamente, diante pero nos extremos, a fin de poder saír nun momento dado sen molestar. Logo, unha vez conquistadas as butacas, deixei cadansúa peza de roupa nelas para ir por ti, que estabas na outra punta da sala. Tragamos o mitin e saímos, como era previsible, antes que rematase. Non recordo o que prometeu o candidato, porque non escoitei unha soa palabra do que dixo, apenas que xa fóra comentamos que non estivera moi estridente. Cando espertei, francamente asusteime. Voume ter que ir mirar isto, e se é preciso, que me mediquen.

O peso dos silencios

Tiña a equipaxe preparada. Repasou a lista dos imprescindibles que fora escribindo nos días anteriores. Pastillas, móbil, cargador… O paquete cos silencios colocárao ben centrado na mochila polo aquel do peso. Para viaxar sempre os comprimía porque así apenas avultaban. Dese xeito, cando conviñese, era só descomprimilos en función do oco que tivesen que ocupar. Antes de saír lubricou a cadea á conciencia, limpou a viseira do casco e equilibrou a carga, non fose escorar nunha curva por causa dos silencios. Cheiraba á herba acabada de cortar e aos plásticos queimados. Puxo o motor en marcha e o son rouco e fondo púxolle o corazón a cen. Na gasolineira parou a encher e de paso verificou a presión dos pneumáticos: deulle ao máximo, non se lle fose ir a moto por culpa do peso dos silencios. Axustou o contaquilómetros a cero, meteu a primeira e acelerou... pouco. Foi aumentando a velocidade paseniño e cando superou o sinal de fin de limitación de cincuenta, mandoulle un xiro de pulso e dobrou instintivamente o corpo cara adiante. Polo espello retrovisor comprobou que non viña ninguén, deixouse ir cinguíndose ás curvas con suavidade, esvarando case polo asfalto.
De alí a quince días regresou. A herba do veciño seguía como acabada de cortar e había, claro está, un certo cheiro aos plásticos queimados preso no ambiente. Ao descargar a equipaxe decatouse da liviandade da mochila e chocoulle. Algo lle quedaría atrás, pensou, e sentiu un nó na gorxa que lle premía contra o esófago. Nada máis entrar na casa abriu a mochila e faltoulle tempo para baleirar o contido, entre a urxencia e a inquietude. Sobre a mesa foi depositando o cargador, o móbil, unhas poucas pastillas... Remexeu coa man no fondo, virouna, sacudiuna. Nada. Notou unha gana irrefreable de falar e correu ao piso de arriba a conectar o ordenador. Vamos, vamos, díxolle polo baixo, que é para hoxe, cada día estás máis lento, voume ter que parar algún día a eliminar programas inútiles. Abriu o blog e deu en escribir, en escribir, en escribir con tal lixeireza nos dedos que non lle quedou un só oco sen ateigar.

Final

Fodeuse serán as derradeiras palabras
que pronuncie
(xa cun réquiem, coma quen di o de Mozart,
atrás sería grandioso, a rebaixar hai tempo),
iso si, se non me cacha
distraída
a da queixada regañada,
a dos ollos de negrura estupefacta,
e me vou sen sentir
de morte traizoeira e polas costas,
se acaso dicindo fódase.

Fodeuse vén a ser como dicir
que non hai máis que rañar
(aquí pór “ca” ou “que” si conta),
ou que morreu o conto,
neste caso eu, podía ser outro
(e pór ou non pór coma sempre conta).
Alá vai, pois, direi se houber censura,
o de bañárseme a lúa nos ollos
cando asoma tras os montes de Cerveira,
os paseos polo río e o sol morno na cara,
as pingas grosas que esvaran
xélidas entre o cabelo,
o tic-tic-tic da bicicleta nunha baixada sen mans,
ou a maxia das palabras
soas ou encadeadas.
Alá (onde?) irá tamén
a tristura sen sentido,
a dor que non transformei en forza
e o tempo mal aproveitado,
pero disto non direi fodeuse
senón máis ben que se foda.

Chino chinés ou porco fotóxeno

Parece ser que na China do señor Zhonghua Liu unha luminosa marrá (cocha, quina ou porca, tamén se di) deu a luz dous chiniños (léase bacoriños, leitóns, corrichos, marcotes, ranchos, recos, relos, rellos, zacotes) con luz. Non é que se cruzase nin que a cruzasen cun lucecú, coma moito laverca andará a pensar, porque o pai das criaturas era un macho ordinario —que outro cualificativo se pode aplicar a un porco?—, senón que á devandita lle inxectaran previamente unha proteína procedente de augamares, unha de tantas especies fosforescentes que andan polo mundo.
Coa culminación deste proxecto parece que se demostra que a tecnoloxía para transmitir aos descendentes un xene implantado está madura. Agora o que teñen é que mirar ben que non lles podreza nas mans. O importante é que isto, que pode parecer un experimento baldío, non ten como obxecto que se un porco que foxe dunha granxa (e ben que fai, para que negalo) se nos cruza de noite na estrada o poidamos ver á distancia, frear e evitar tanto o atropelo coma a desfeita no coche, por non pensar en males maiores en todos os implicados, senón, atención, obter unha carne máis nutritiva. Non me cabe dúbida de que quen redactou a noticia comeu parte dela (da noticia, digo, non da carne de porco en cuestión) porque non a considerou salientable ou porque dalgún sitio tiña que eliminar palla, xa que polo camiño, entre a luz e a carne, algo se perdeu, e máis cando se afirma tamén que esa tecnoloxía se poderá aplicar ao ser máis ou menos humano no eido dos transplantes e na resistencia ás enfermidades.
Eu polo pronto véxolle innúmeras aplicacións de orde lúdico-práctico (que sonoridade, mira), por exemplo, no Nadal podería ir todo cristo bendito coas luces incorporadas; e poderiamos nacer (home, nós non, os que veñan atrás) cos pisca-pisca de serie para evitar eses tropezóns embarazosos cando dúas persoas se encontran de fronte e tras senllos abaneóns vacilantes acaban estampándose irremediablemente; tampouco faría falla colocar o chaleco cando temos unha avaría no coche, o que cal se ben redundaría en menores ingresos nas arcas do Tesouro debido ao descenso nas multas, isto, porén, veríase compensado pola baixada do gasto nos fondos da Seguridade Social derivados da ausencia de accidentes provocados pola mala visibilidade...
En fin, a todas luces, o futuro prométese brillante.

En día domingo e sempre

A fráxil estrutura que me sostén, formada de pezas que roubei tamén e ademais nas palabras súas, observo con sorpresa que resiste malia a insistencia con que pola radio repiten que morreu.

Letra para cantar un día domingo

Y a última hora no quedaba nada:
ni siquiera las hojas de los árboles
—acacias—, ni el viento de la tarde,
ni la alegría, ni la desesperanza.
La caricia que pudo haber rozado
aquella piel, no se produjo porque
aquella piel no era la tuya,
ni los ojos
que me miraban eran
tus ojos, ni el deseo
—que en otro tiempo hubiera sido
suficiente—
tenía sentido, desviado
del cauce de ti misma.

A última hora había pasado un día,
y al sentirlo hecho sombra, y polvo, y nada,
comprendí que la luz que había llenado
sus horas,
y todas sus palabras
que ocuparon mi boca, y los gestos
de mis manos,
y la fatalidad de mis designios,
y las calles que anduve paso a paso,
y el vino que bebí, y la alegría
de saber que existías en el mismo
instante,
no eran sólo el fracaso repetido
del Día del Señor, sino que eran
un día más sin ti:
comprendí con dolor que jamás, nunca
para mí habría domingos ni esperanza
fuera de tu mirada y tu sonrisa,
lejos de tu presencia tibia y clara.

Ángel González

Solitario

Sentiu petar na porta e ergueuse do sofá. Arrastraba os pés, non por cansazo, nin por preguiza, simplemente para afastar o inevitable. O fillo entrou sen un boas tardes, sen pedir permiso, mentres ela apartaba e lle viraba as costas, dirixíndose de novo ao salón. El fechou a porta con moito coidado, tanto como puxera en bater coas nocas para chamar en lugar de pulsar no timbre. Ofreceulle un café, con desgana, polo aquel da hospitalidade nata, que el rexeitou, xa tiña os nervios bastante de punta. Ao sentar no sofá colleu as cartas que deixara sobre a mesa e proseguiu mecanicamente co solitario. O fillo sentou fronte a ela e agardou cos labios en tensión antes de pronunciar a frase que mil veces ensaiara antes de entrar:
—O papá?
Ela demorouse no xogo, colocou unha, dúas, tres cartas no sitio, antes de coller folgos para lanzar un suspiro sen apartar a mirada da baralla que suxeitaba entre as mans.
—Non o ides encontrar. Boteino polo váter.
—Como?
—Non o ides encontrar —Puxo o as de corazóns no sitio—, dixen. Boteino polo váter.
Mirou para o fondo do corredor antes de erguerse da butaca, antes aínda de saír da sala volveu mirar para ela, que seguía imperturbable co solitario. O corredor fíxoselle eterno até que chegou á porta do cuarto de baño, que abriu, devagar, empurrándoa coas puntas dos dedos da man dereita. Coa esquerda, que tremía xa, tardou en dar co interruptor da luz. Cheiraba ao limpo, á lixivia, máis ca nada. Levantou a tapa do váter, saíulle pola boca o alento contido todo. Baixou a tapa, apagou a luz, entornou a porta.
—De paso que baixas —pediulle— lévame ao contedor amarelo a saquiña que deixei á entrada, fai favor.
Agachou a collela —era avultada pero lixeira, de envases plásticos baleiros— e saíu sen despedirse, fechando a porta amodo. Xa na rúa mirou aos lados á procura do punto limpo. Nas escaleiras inda ficou durante un anaco un certo olor á sosa cáustica.

Mal de ollo

Praias de máis pombas ca gaivotas,
de cristaleiras que abafan o sabor do sal nos labios,
de sonsonetes que disimulan o rumor das ondas,
de baldosas a escachar ante o porfiado movemento das dunas.
Até as pedras parecen un decorado de teatro,
tan colocadiñas elas.
Un (calquera) ansía que dun instante a outro
a torre envorque a illa
e arrinque a ponte que a transformou en istmo horrendo.
Pero onde as augas deitan plásticos na area
apenas queda marxe para os soños.

Mestres

Hai mestres que deixan pegada. Logo, pasados os anos un lembra con gratitude a quen lle ensinou a comprender a escrita, sensación de maxia que se redescobre ao aprender linguas con sistemas de representación diferentes ao da propia. Pero ocorre ás veces que disimulando a atención ante as conversas alleas óuvense de esguello relatos interesantes. Coma aquel de cando o T se encontrou nunha cafetería da Vila co taxista da Aldea das Carrouchas e este perguntoulle ao tempo que sinalaba para o vello que o acompañaba:
-Mira quen está aquí. Acordaraste del, ou?
O T fitou para o aludido e ignorando a man que a tremer lle tendía, espetoulle:
-Aínda non morriches, fillo da puta?
Pois é, polo visto hai mestres que deixan pegada: na palma das mans, nos cadrís, nas costas, no papo da perna, no crecemento desmesurado das orellas...

Carta da mañá de Reis

Benqueridos Reis Magos:

Non hai forma. Todos os anos igual. Desta foi a Encantada-vestido noiva, a Ariel co xogo de maquillaxe e unha saia de flores —monísima, dixo todo o mundo. Como volo hei de repetir? Eu quería —coma sempre, pero nunca mo traedes, así que para o ano insistirei— un Madelman explorador, ou un Fort Apache para montar granxas de indios e vaqueiros, ou un Mecano, ou un camión volquete deses enormes para cargalo de pedras, ou unha bici de carreiras… Ou libros, polo menos, libros! Pero nada. Nin sequera o saco grande de caramelos, que nunca o poño porque sei que sodes magos e “suponse” que adiviñades. Era tanto pedir? Vale, a bici é cara, xa sei, pero co que levades gasto en todos estes anos de regalos inútiles xa daba para unha de tres estralos. Conste que o gordo xa me fixo proposicións deshonestas para que cambie de operador, pero a miña lealdade segue convosco e estou por asinar un contrato de permanencia se para o ano cumprides a vosa parte. Vós veredes, pero advírtovos que estou empezando a encherme.

Tamén a noite é día

Antes de que empecen a soar as alarmas, isto é apenas un exercicio de memoria. Non é presente: é só gratitude de quen non quere esquecer un tal día coma hoxe hai catro anos na planta terceira.

Ollos abertos e silencio.
Vaise achegando o carro e en silencio
ábrese a porta e dous dedos suavísimos
levántanche lixeiramente o brazo,
colócanche o termómetro,
tómanche o pulso.
Bos días, din, e sorrín case en silencio,
que por esta noite rematou a quenda.
Logo nada.
Polas físgoas da persiana vai penetrando a luz.
É día.
O carro das pastillas detense na porta
e entra un barullo de aluminio
e vasiño sobre a mesa,
un bos días alto e forte,
e un barullo de fregonas,
de camas levantadas
—ollo que hai corrente—,
de auga que flúe,
das pisadas do familiar
que sobe sen folgos polas escaleiras
—hora punta nos ascensores—,
e suspiros… antes de abrir a porta.
Cheira ao café e séntese o barullo das culleriñas
a remexer, a remexer, a remexer,
e renxer o celofán que envurulla o pan
e bater o coitelo contra o prato, clanc,
despois de untar a manteiga, clanc,
despois de untar a marmelada, clanc.
Bata branca e fonendo ao pescozo
—por favor, saian un momento—
e as palabras tan precisas, tan necesarias.
Avanzando co goteiro polos corredores,
unha volta, dúas voltas, tres voltas,
espréitase un certo barullo na sala
de voces altas, de voces baixas,
de consellos, de receitas, de remedios,
de mans que rozan cabezas peladas,
de brazos que suxeitan, que amparan,
de toses do enfermo que regresa
de fumar un cigarro furtivo na terraza,
de panos de papel apertados contra o nariz
para disimular o pranto.
E un silencio espeso,
roto polos carros da comida
que nos devolven aos cuartos,
á sopa, ao puré, ao iogur e a compota,
á determinación con que se come
malia ás náuseas.
De unha a tres e media
detense o mundo
e pesan os minutos
coma as pálpebras nos ollos.
Vaise achegando o son dos termómetros
que tintinan até que se abre a porta
e dous dedos suavísimos
levántanche lixeiramente o brazo,
para controlar a temperatura,
para tomar o pulso e a tensión.
Boas tardes, din, e sorrín abertamente,
que é bo para espertar ver un sorriso.
E de súpeto é un balbordo de teléfonos que soan,
de nocas a petar nas portas, de saúdos, de apertas,
de pétalos que rompen
contra as paredes de azul ténue,
da brisa que desprenden as páxinas
do libro que nos pousa nas mans
coma unha pomba mensaxeira.
E volve de novo o cheiro ao café
e séntese o barullo das culleriñas
a remexer, a remexer, a remexer,
e renxer o celofán que envurulla as galletas
e bater o coitelo contra o prato, clanc,
despois de untar a marmelada, clanc.
Que hai que comer, hai que comer,
—si, hai que comer, hai que comer—.
Vaise indo, vaise andando a tarde,
tan fugaz que xa logo está aí a cea
—que pronto se cea nos hospitais,
tamén che digo,
até as nove e media que non traen o almorzo—,
e o silencio cóase silandeiro
por todos os recantos,
engólese coma o amargor das pastillas.
É medianoite, a hora da camomila,
do descafeinado, do iogur,
do cacao, ou da tila,
—e máis unha xerra de auga, por favor, grazas—.
Ollos abertos e silencio,
e por fin nada.
Esperta outra vez a suor que enchoupa
o peito, as sabas, o cabezal…
Haberá que chamar outra vez
e chegan outra vez os anxos brancos
co sorriso aínda pintado na noite
e todo é calma outra vez.
Ollos abertos e silencio.